Emission Allowances Single Trade Agreement for the EU Scheme to uproszczony wzór umowy IETA. Zawarte w tym wzorze przepisy o potrąceniach kwot umownych budzą pewne zastrzeżenia.
Punkt 7.3 wzoru umowy – prawo do potrącenia
Zgodnie z punktem 7.3 tego wzoru umowy, Strona, która nie naruszyła umowy stosownie do postanowień punktów 7.2. lub 7.3 (zależnie od sytuacji), ma prawo potrącenia kwot przysługujących stosownie do punktów 7.2 lub 7.3 z Innymi Przysługującymi Kwotami.
Zgodnie z definicjami umownymi “Inne Przysługujące Kwoty” (Other Amounts Owing) oznaczają jakiekolwiek lub wszystkie kwoty przysługujące jednej Stronie od drugiej (niezależnie od tego, czy są one wymagalne, czy też nie, czy zostały zafakturowane, czy też nie, oraz niezależnie od tego, czy przysługują z tytułu zobowiązania głównego czy poręczenia), na podstawie jakichkolwiek innych umów pomiędzy Stronami odnoszącymi się do sprzedaży i zakupu Uprawnień do emisji.
Jak wskazano dalej w punkcie 7.3 wzoru umowy, to prawo nie narusza innych praw do potrącenia, roszczeń wzajemnych lub kompensacji, praw z zastawów i obciążeń oraz innych praw, jakie mogą przysługiwać w dowolnym czasie którejkolwiek ze Stron (czy to z mocy prawa lub z umowy, czy też na innej zasadzie). Jeżeli dana kwota nie została ustalona, odpowiednia Strona może ustalić kwotę potrącenia na podstawie szacunkowych założeń w oparciu o racjonalne kryteria i Strony dokonają wszelkich płatności korygujących w terminie trzech Dni Roboczych od ustalenia danej kwoty.
Różnice z uregulowaniem 498 i nast. k.c.
To uregulowanie wykazuje szereg odmienności od powszechnie obowiązującej regulacji 498 i nast. polskiego k.c. regulującego prawo do jednostronnych potrąceń. Te różnice z uregulowaniami polskiego k.c. to m.in.:
1) zakres podmiotowy – prawo do potrącenia na podstawie wskazanego przepisu ma tylko „strona nie naruszająca umowy” (wg polskiej regulacji obie strony są traktowane jednakowo),
2) zakres przedmiotowy – ograniczenie katalogu należności nadających się do potrącenia do należności z tytułu sprzedaży i zakupu Uprawnień do emisji (polski k.c. nie stawia oczywiście takich ograniczeń),
3) odmienne warunki potrącenia - potrąceniu podlegają wzajemne należności, niezależnie od tego, czy są wymagalne (polski k.c. pozwala na potrącenie tylko należności wymagalnych).
Punkt 8.1. – wyłączenie stosowania przepisów ogólnych
Zgodnie z punktem 8.1 wzoru umowy, umowa określa zobowiązania i odpowiedzialność stron w pełnym zakresie i brak jest wiążących strony, wyraźnych lub dorozumianych, warunków, gwarancji, zapewnień, innych niż ściśle ujawnione w umowie. Wszelkie warunki, które w innym przypadku byłyby objęte umową na mocy działania przepisów, orzecznictwa czy w inny sposób, są wyraźnie wyłączone.
W odróżnieniu zatem od przeważającej większości polskich umów, gdzie standardem jest formuła, iż „w przypadkach nie uregulowanych w umowie obowiązują przepisy kodeksu cywilnego” wskazany wzór umowny zawiera uregulowanie wyraźnie wyłączające stosowanie przepisów ogólnych.
Przy uwzględnieniu cyt. brzmienia pkt 8.1. omawianego wzoru umowy istnieje wątpliwość, czy dopuszczalne będzie dokonanie potrąceń w sytuacjach innych, niż wyraźnie dopuszczone w punkcie 7.3. wzoru umowy.
Rozwiązanie szczególne
Co prawda sam punkt 7.3 stanowi, iż nie narusza on innych praw do potrącenia, roszczeń wzajemnych lub kompensacji, praw z zastawów i obciążeń oraz innych praw, jakie mogą przysługiwać w dowolnym czasie którejkolwiek ze Stron (czy to z mocy prawa lub z umowy, czy też na innej zasadzie), lecz ze względu na brzmienie punktu 8.1. otwartą sprawą pozostaje, czy w sytuacjach określonych w punkcie 7.3 dopuszczalne będzie potrącenie należności np. dokonane przez stronę naruszającą umowę lub też należności z innego tytułu niż ze sprzedaży i zakupu Uprawnień do emisji.
Wydaje się, iż uregulowanie punktu 7.3 wzoru umowy stanowi szczególne prawo strony nie naruszającej umowy – uregulowanie, które na mocy przepisów ogólnie obowiązujących nie przysługiwałoby żadnej ze stron.
W sytuacjach wskazanych w punkcie 7.3. prawo do potrącenia nie przysługuje stronie naruszającej umowę a strona nienaruszająca umowy z jednej strony jest ograniczona wąskim zakresem należności podlegających potrąceniu (tylko ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2) a z drugiej korzysta z przywileju potrącenia wierzytelności niewymagalnych. Wydaje się ponadto, iż zawarte w punkcie 7.3 wzoru odesłanie do ogólnych przepisów o potrąceniach stanowi przepis szczególny w stosunku do zawartego w punkcie 8.1 ogólnego wyłączenia stosowania przepisów powszechnie obowiązujących.
Tak więc strona naruszająca umowę będzie korzystać z ogólnego prawa do jednostronnego potrącenia należności wymagalnych na podstawie art. 498 k.c. – oczywiście o ile strony wybiorą dla umowy klauzulę właściwości prawa polskiego.
Powyższy sposób interpretacji pozwala na utrzymanie spójnego charakteru wskazanych zapisów wzorca umownego, choć wątpliwości, jakie ono wywołuje mogę być jeszcze większe, w przypadku wyboru przez strony prawa obcego jako właściwego dla kontraktu.
www.ochronaklimatu.com
Ten dokument może być używany, kopiowany i rozpowszechniany bez ograniczeń, pod warunkiem, że każda kopia będzie zawierać tę notę o prawach autorskich. This document may be freely used, copied and distributed on the condition, that each copy shall contain this copyright notice.