Szykuje się gruntowna reforma systemu licencjonowania uczestników hurtowego handlu energią. Oprócz standardowej rejestracji na podstawie rozporządzenia REMiT firmy aktywne na tym rynku będą dysponować także marginesem decyzyjnym umożliwiającym wybór reżimu regulacyjnego w zależności od planowanego zakresu działalności.
Firmy pozostające poza licencją MiFID będą musiały na bieżąco nadzorować zakres zwolnień zawartych w dyrektywie MiFID (aktualnie podlegają one rewizji w ramach procedury tzw. MiFID II oraz MiFIR) oraz charakter zawieranych na hurtowym rynku energii kontraktów, aby nie narazić się na zarzut świadczenia usług finansowych bez odpowiedniego zezwolenia.
W artykule „Europejski paszport uprawniający do hurtowego handlu energią elektryczną i gazem – nowa szansa dla biznesu?” awizowałem proces prac rozpoczętych na szczeblu Rady Europejskich Regulatorów Energii mających na celu zlikwidowanie istniejących różnic pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej w zakresie otoczenia regulacyjnego i wymogów administracyjnych dla firm prowadzących hurtowy obrót energią elektryczną i gazem.
Wydaje się, iż niedługo zasady obowiązujące na tym rynku zostaną ujednolicone w skali całej UE a uczestnicy obrotu w tym zakresie będą mieli do wyboru kilka reżimów regulacyjnych dających odmienne uprawnienia (licencja wydawana przez krajowych regulatorów energetycznych lub licencja na podstawie dyrektywy MiFD).
Aktualnie w prawie polskim wspomniane kwestie są objęte regulacją wymogów koncesyjnych na obrót energią – patrz art. 32 i nast. ustawy Prawo energetyczne. Wskazane wymogi nie są na dziś ujednolicone w Unii Europejskiej, badanie przeprowadzone na zlecenie CEER wykazało bardzo różne wymogi licencjonowania handlu energią stosowane w krajach UE, w niektórych krajach (np. Niemczech) obrót energią nie podlega licencjonowaniu (pomijam w tym miejscu wymogi obowiązujące na giełdach energii), w niektórych wymagania rejestracyjne są uciążliwe.
Licencja europejska na hurtowy handel energią
Końcowa rekomendacja Europejskich Regulatorów Energii w sprawie Europejskiej licencji na hurtowy obrót energią CEER z 8 listopada 2011 r. (Final Advice on the Introduction of a Europe-wide Energy Wholesale Trading Passport Ref: C11-WMS-15-04b opublikowana http://www.energy-regulators.eu) proponuje ujednolicenie stanu prawnego w tym zakresie na obszarze Unii Europejskiej oraz wdrożenie następujących wymagań i standardów administracyjnych dla regulacji dostępu do hurtowego rynku energii elektrycznej:
- wszystkie firmy handlujące na rynku powinny być znane, włączając w to podstawowe informacje nt. oznaczenia firmy, ich zakresu działalności oraz struktury właścicielskiej,
- osoby zarządzające działalnością powinny być zobowiązane do przekazywania pewnych informacji o charakterze personalnym w szczególności dot. braku figurowania w rejestrze skazanych,
- w przypadku stosowania opłat za wydanie licencji powinny być one oparte na ponoszonych przez organ kosztach,
- procedura postępowania o wydanie licencji i maksymalny czas trwania postępowania powinny być ujednolicone w skali całej UE,
- firmy zamierzające prowadzić działalność w zakresie hurtowego obrotu energią powinny być zobowiązane do wykazania w postępowaniu licencyjnym zdolności technicznych, finansowych oraz organizacyjnych dla wypełnienia wszystkich wymogów regulacyjnych,
CEER zarekomendował również katalog negatywny określający, jakich wymogów nie powinno się stawiać w postępowaniu licencyjnym dotyczącym hurtowego handlu energią. Stosownie do powyższego, wg CEER w postępowaniu licencyjnym nie powinno się od firmy wnioskującej o udzielenie licencji wymagać:
- zakładania dodatkowego oddziału dla prowadzenia działalności w danym kraju Unii,
- składania zabezpieczeń finansowych,
- wykazania zdolności firmy do osiągnięcia sukcesu ekonomicznego,
- wykazania zdolności do zagwarantowania bezpieczeństwa fizycznej dostawy energii.