Transakcje na cudzy rachunek wg dyrektywy Mifid
Wróćmy na moment z rynku rzeczywistego na rynek instrumentów finansowych i zauważmy na marginesie, iż definicję "transakcji na własny rachunek" zawiera także dyrektywa Mifid. W kontekście dyrektywy wskazana definicja jest istotna dla określenia przesłanek uzyskania zezwolenia wymaganego dla firm inwestycyjnych. Dokonywanie transakcji na własny rachunek, w myśl dyrektywy Mifid, jest jedną z okoliczności, które w określonych warunkach mogą skutkować zwolnieniem uczestnika obrotu instrumentami finansowymi z obowiązku uzyskania zezwolenia wymaganego dla firm inwestycyjnych. Kontekst regulacji jest zatem zbliżony do ustawy o giełdach towarowych, z oczywistą zmianą zakresu odniesienia z rynku rzeczywistego na rynek instrumentów finansowych.
Zatem dyrektywa Mifid definiuje „transakcje na własny rachunek” jako „obrót kapitałem własnym skutkujący zawarciem transakcji dotyczącej jednego lub większej liczby instrumentów finansowych”. Tak więc w świetle tej definicji, przepis dyrektywy przywiązuje w tym zakresie znaczenie do kapitału, jaki jest użyty do transakcji pomija zaś literalnie istnienie lub brak dodatkowego w stosunku do transakcji giełdowej, wewnętrznego stosunku prawnego łączącego brokera ze zleceniodawcę (z którego to stosunku wynika obowiązek rozliczenia się).
Jednak dalsze wątpliwości może budzić odpowiedź na pytanie, kiedy, w świetle dyrektywy Mifid, transakcja jest dokonana „kapitałem własnym”. Mając na uwadze brzmienie powyższego przepisu, czy kiedy klient nie przekaże brokerowi uprzednio środków finansowych w celu zrealizowania transakcji (zakupu uprawnień do emisji CO2) i broker zrealizuje transakcję giełdową z własnych środków a później rozliczy się z klientem, można uznać, iż transakcja została zawarta przez brokera „kapitałem własnym” a zatem na własny rachunek? Pytanie to jest otwarte.
Zauważmy ponadto, iż polska implementacja Dyrektywy Mifid w kontekście zwolnień z obowiązku uzyskania zezwolenia maklerskiego posługuje się terminem transakcji „na własny rachunek” nie definiując go (art. 70 ust. 1 pkt 13 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).
Tym niemniej nadmienić trzeba, iż w świetle dostępnych wypowiedzi dotyczących zakresu regulacji dyrektywy Mifid, pośrednicy w obrocie instrumentami finansowymi na ogół spełniają przesłanki zakwalifikowania do objęcia reżimem regulacyjnym właściwym dla firm inwestycyjnych (m.in. uzyskania zezwolenia organu regulacyjnego).