Słownik rynku energii
Agregator
- Kategoria: Słownik rynku energii
W datowanym na dzień 26 stycznia 2023 r. projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii agregacja jest rozumiana jako działalność polegającą na łączeniu wielkości mocy oraz energii elektrycznej oferowanej przez odbiorców, wytwórców lub posiadaczy magazynów energii elektrycznej, z uwzględnieniem zdolności technicznych sieci do której są przyłączeni, w celu sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług systemowych lub usług elastyczności na rynkach energii elektrycznej.
28 lipca 2023 ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw
Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii |
W projekcie ustawy wprowadza się również pojęcia agregatora rozumianego jako uczestnik rynku zajmujący się agregacją oraz niezależnego agregatora, czyli agregatora, który nie jest powiązany ze sprzedawcą odbiorcy oraz nie zalicza się do grupy kapitałowej, do której zalicza się ten sprzedawca.
Powyższy podział ma celu wyraźne rozdzielenie podmiotów świadczących usługi agregacji na te, które zajmują się tylko świadczeniem tych usług oraz podmioty, u których usługi te należą do jednego z przedmiotów prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.
Zgodnie z dyrektywą 2019/944 ww. przepisy dotyczące świadczenia usług agregacji mają zastosowanie do obu podmiotów i oba będą mogły świadczyć swoje usługi na równych zasadach, z tym, że zastrzega się, że odbiorcy końcowi nie będą mogli zostać obciążeni przez przedsiębiorstwa energetyczne dyskryminacyjnymi wymogami, procedurami czy nieuzasadnionymi opłatami lub karami z powodu zawarcia umów o świadczenie usług agregacji z niezależnymi agregatorami.
Zaproponowano również, by ze względu na techniczne możliwości rozliczeniowe, odbiorca końcowy energii elektrycznej, wytwórca lub posiadacz magazynu energii elektrycznej mógł być agregowany w danym punkcie poboru energii tylko przez jednego agregatora. Agregacja umożliwia wszystkim grupom odbiorców, tj. przemysłowym, komercyjnym oraz gospodarstwom domowym, dostęp do rynku energii elektrycznej, na którym będą mogły oferować swoją elastyczność oraz energię, którą wytwarzają we wysłanym zakresie.
W projekcie ustawy umożliwiono korzystanie z usług agregacji na podstawie umowy agregacji zawartej pomiędzy odbiorcą końcowym, wytwórcą lub posiadaczem magazynu energii elektrycznej a agregatorem. Zawarcie powyższej umowy ma odbywać się niezależnie od zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym umowy sprzedaży energii elektrycznej i bez zgody przedsiębiorstwa energetycznego, z którym taka umowa jest zawarta. Odbiorcom końcowym, będącym stroną tej umowy, zapewnia się możliwość uzyskania od agregatora, na ich żądanie, bezpłatnie, co najmniej raz w każdym okresie rozliczeniowym danych pomiarowych dotyczących odpowiedzi odbioru, lub danych pomiarowych dotyczących ilości dostarczanej energii elektrycznej oraz danych ilości sprzedawanej energii elektrycznej.
Działalność z zakresie agregacji odbywać się ma zgodnie z warunkami korzystania z sieci elektroenergetycznej i wymogami odnośnie przekazywania informacji pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi oraz pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi a odbiorcami określonymi w instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przez operatora systemu elektroenergetycznego, na którego obszarze działania świadczona jest agregacja. W przypadku gdy właściwy jest więcej niż jeden operator systemu elektroenergetycznego, należy dochować warunków i wymogów określonych przez każdego z tych operatorów systemu.
Projekt ustawy zapewnia agregatorom prawo do wejścia na rynek energii elektrycznej bez zgody innych uczestników, a także możliwość funkcjonowania na równych zasadach jak przedsiębiorstwa energetyczne czy odbiorcy.
Agregator będzie mógł podjąć działalność po zamieszczeniu jego danych w wykazie agregatorów. Wprowadzenie obowiązku rejestracji działalności agregatorów pozwoli na uwidocznienie tych podmiotów na rynku energii elektrycznej oraz rozpowszechnienie samej usługi dając możliwość skorzystania z niej wszystkim zainteresowanym. Umożliwi to również monitorowanie rozwoju agregacji w całym kraju. Wykaz ten prowadzony ma być przez Prezesa URE w formie elektronicznej. Prezes URE dokona wpisu agregatora do wykazu na jego wniosek.
W zakresie rozwiązywania konfliktów pomiędzy agregatorami a innymi uczestnikami rynku właściwy będzie Koordynator do spraw negocjacji działający przy Prezesie URE, do którego stosuje się przepisy rozdziału 4a ustawy – Prawo energetyczne. Z tego względu rozszerzono jego kompetencje o możliwość prowadzenia postępowań w sprawie pozasądowego rozstrzygania sporów wynikłych z umów o świadczenie usług agregacji.
Agregacja została wyłączona z obowiązku sporządzania taryf, ponieważ brak jest celowości i uzasadnienia merytorycznego wprowadzenia takiego obowiązku.
Ww. rozwiązania zostały objęte ostatecznie przyjętą przez Sejm ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa ta dodała następujące definicje w art. 3 Prawa energetycznego:
"6e) agregacja – działalność polegającą na łączeniu wielkości mocy lub energii elektrycznej oferowanej przez odbiorców, wytwórców energii elektrycznej lub posiadaczy magazynów energii elektrycznej, z uwzględnieniem zdolności technicznych sieci, do której są przyłączeni, w celu sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług systemowych lub usług elastyczności na rynkach energii elektrycznej;
6f) agregator – uczestnika rynku działającego na rynku energii elektrycznej zajmującego się agregacją;
6g) niezależny agregator – agregatora niepowiązanego ze sprzedawcą energii elektrycznej odbiorcy oraz niezaliczającego się do grupy kapitałowej w rozumieniu art. 4 pkt 14 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275 oraz z 2022 r. poz. 2581 i 2640), do której zalicza się ten sprzedawca".
Stosownie do § 20 Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 22 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego umożliwia tworzenie jednostek grafikowych składających się z:
1) jednostki wytwórczej centralnie dysponowanej,
2) modułu wytwarzania energii innego niż określony w pkt 1,
3) magazynu energii elektrycznej,
4) sterowanego odbioru,
5) grupy zasobów wymienionych w pkt 2–4, w tym grupy zasobów tworzących zamknięty system dystrybucyjny
– pod warunkiem, że łączna moc osiągalna zasobów tworzonej jednostki grafikowej jest równa 200 kW lub wyższa.
W przypadku, o którym mowa powyżej w pkt 5:
1) łączna moc osiągalna zasobów wchodzących w skład jednostki grafikowej jest równa 50 MW lub niższa, z wyłączeniem przypadku, gdy w skład jednostki grafikowej wchodzą wyłącznie zasoby tworzące pojedynczy zamknięty system dystrybucyjny;
2) jeżeli zasoby wchodzące w skład grupy zasobów są przyłączone lub odwzorowane w różnych węzłach sieci, dostawca usług bilansujących określa w zgłoszonych programach pracy oraz złożonych ofertach zintegrowanego procesu grafikowania, na zasadach określonych w warunkach dotyczących bilansowania, o których mowa w art. 18 rozporządzenia 2017/2195, w jakiej części zasoby tworzące jednostkę grafikową będą wykorzystywane do wykonywania zgłoszonych programów pracy oraz świadczenia oferowanych usług bilansujących w podziale na poszczególne węzły sieci:
a) sieci przesyłowej lub sieci o napięciu znamionowym 110 kV, w ramach których te zasoby są przyłączone,
b) łączące sieć o napięciu znamionowym 110 kV z siecią średniego napięcia w podziale na szyny po stronie średniego napięcia, w ramach których te zasoby są przyłączone lub odwzorowane.
|
Interesujące wyjaśnienia dotyczące statusu magazynów energii na rynku bilansującym po wdrożeniu nowych reguł od 2024 r. zawiera opublikowany przez PSE S.A. w dniu 28 czerwca 2023 Raport z procesu konsultacji społecznych projektu Warunków Dotyczących Bilansowania, Informacja o zgłoszonych przez użytkowników system uwagach oraz sposobie ich uwzględnienia.
Na pytanie Lerta Power Poland Sp. z o.o.: „Co oznacza możliwość agregacji w jednej lokalizacji w 2024 roku? Czy mówimy tu o OSD/GPS/węźle czy np. konkretnym adresie” PSE S.A. udzieliły następującej odpowiedzi:
„W okresie przejściowym wszystkie zasoby tworzące pojedynczą JGZ3 lub pojedynczą JGA muszą być przyłączone do jednego węzła sieci przesyłowej albo przyłączone lub odwzorowane w jednym węźle sieci elektroenergetycznej o napięciu 110 kV albo przyłączone lub odwzorowane w jednym węźle łączącym sieć o napięciu 110 kV z siecią średniego napięcia w podziale na szyny po stronie średniego napięcia.
Powyższe ograniczenie dotyczy świadczenia usług bilansujących, czyli agregacji zasobów w ramach JG. Nie dotyczy JB, które mogą reprezentować dostawy energii elektrycznej zasobów z różnych lokalizacji.
W związku ze zmianą brzmienia pkt 1.3(1.4) nowych WDB dotyczącego terminu wejścia w życie nowych WDB (patrz odpowiedź na uwagę ogólną nr 19), skorygowane zostało odpowiednio brzmienie pkt 25(3) nowych WDB, tak aby zachować roczny okres przejściowy”.
Agregacja Agregację należy rozumieć jako działalność polegającą na łączeniu wielkości mocy oraz energii elektrycznej oferowanej przez odbiorców, wytwórców lub posiadaczy magazynów energii elektrycznej, z uwzględnieniem zdolności technicznych sieci do której są przyłączeni, w celu sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług systemowych lub usług elastyczności na rynkach energii elektrycznej. W projekcie ustawy wprowadza się również pojęcia agregatora rozumianego jako uczestnik rynku zajmujący się agregacją oraz niezależnego agregatora, czyli agregatora, który nie jest powiązany ze sprzedawcą odbiorcy oraz nie zalicza się do grupy kapitałowej, do której zalicza się ten sprzedawca (dodawany do ustawy – Prawo energetyczne art. 3 pkt 6e i 6f). Powyższy podział ma celu wyraźne rozdzielenie podmiotów świadczących usługi agregacji na te, które zajmują się tylko świadczeniem tych usług oraz podmioty, u których usługi te należą do jednego z przedmiotów prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Zgodnie z dyrektywą 2019/944 proponowane przepisy dotyczące świadczenia usług agregacji mają zastosowanie do obu podmiotów i będą mogły świadczyć swoje usługi na równych zasadach, z tym, że zastrzega się, że odbiorcy końcowi nie będą mogli zostać obciążeni przez przedsiębiorstwa energetyczne dyskryminacyjnymi wymogami, procedurami czy nieuzasadnionymi opłatami lub karami z powodu zawarcia umów o świadczenie usług agregacji z niezależnymi agregatorami (dodawany art. 5a1 ust. 5 ustawy – Prawo energetyczne). Proponuje się również, by ze względu na techniczne możliwości rozliczeniowe, odbiorca końcowy energii elektrycznej, wytwórca lub posiadacz magazynu energii elektrycznej mógł być agregowany w danym punkcie poboru energii tylko przez jednego agregatora – dodawany art. 5a1 ust. 7 ustawy - Prawo energetyczne. Agregacja umożliwia wszystkim grupom odbiorców, tj. przemysłowym, komercyjnym oraz gospodarstwom domowym, dostęp do rynku energii elektrycznej, na którym będą mogły oferować swoją elastyczność oraz energię, którą wytwarzają we wysłanym zakresie. W projekcie ustawy umożliwia się korzystanie z usług agregacji na podstawie umowy agregacji zawartej pomiędzy odbiorcą końcowym, wytwórcą lub posiadaczem magazynu energii elektrycznej a agregatorem (art. 5a1 ust. 1). Zawarcie powyższej umowy ma odbywać się niezależnie od zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym umowy sprzedaży energii elektrycznej i bez zgody przedsiębiorstwa energetycznego, z którym taka umowa jest zawarta (art. 5a1 ust. 2). Odbiorcom końcowym, będącym stroną tej umowy, zapewnia się możliwość uzyskania od agregatora, na ich żądanie, bezpłatnie, co najmniej raz w każdym okresie rozliczeniowym danych pomiarowych dotyczących odpowiedzi odbioru, lub danych pomiarowych dotyczących ilości dostarczanej energii elektrycznej oraz danych ilości sprzedawanej energii elektrycznej. Działalność z zakresie agregacji odbywać się ma zgodnie z warunkami korzystania z sieci elektroenergetycznej i wymogami odnośnie przekazywania informacji pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi oraz pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi a odbiorcami określonymi w instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przez operatora systemu elektroenergetycznego, na którego obszarze działania świadczona jest agregacja. W przypadku gdy właściwy jest więcej niż jeden operator systemu elektroenergetycznego, należy dochować warunków i wymogów określonych przez każdego z tych operatorów systemu. Projekt ustawy zapewnia agregatorom prawo do wejścia na rynek energii elektrycznej bez zgody innych uczestników, a także możliwość funkcjonowania na równych zasadach jak przedsiębiorstwa energetyczne czy odbiorcy. Zgodnie z projektowanym art. 5b4 ust. 1 agregator będzie mógł podjąć działalność po zamieszczeniu jego danych w wykazie agregatorów. Wprowadzenie obowiązku rejestracji działalności agregatorów pozwoli na uwidocznienie tych podmiotów na rynku energii elektrycznej oraz rozpowszechnienie samej usługi dając możliwość skorzystania z niej wszystkim zainteresowanym. Umożliwi to również monitorowanie rozwoju agregacji w całym kraju. Wykaz ten prowadzony ma być przez Prezesa URE w formie elektronicznej. Prezes URE dokona wpisu agregatora do wykazu na jego wniosek. W zakresie rozwiązywania konfliktów pomiędzy agregatorami a innymi uczestnikami rynku właściwy będzie Koordynator do spraw negocjacji działający przy Prezesie URE, do którego stosuje się przepisy rozdziału 4a ustawy – Prawo energetyczne. Z tego względu rozszerzono jego kompetencje o możliwość prowadzenia postępowań w sprawie pozasądowego rozstrzygania sporów wynikłych z umów o świadczenie usług agregacji. Agregacja została wyłączona z obowiązku sporządzania taryf, ponieważ brak jest celowości i uzasadnienia merytorycznego wprowadzenia takiego obowiązku. |