Kategoria: Słownik rynku energii

Data utworzenia: 24 listopad 2018

Data zmiany: 21 marzec 2024

 

Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych (Emergency and Restoration Network Code - NC ER) weszło w życie 18 grudnia 2017 r.

NC ER określa wymogi dotyczące:

20 marca 2024 Komunikat OSP z dnia 20.03.2024 r. dotyczący projektu Zasad zawieszania i przywracania działań rynkowych oraz szczegółowych zasad rozliczania niezbilansowania i rozliczania energii bilansującej w okresie zawieszenia działań rynkowych Zobacz więcej   3 kwietnia 2023 Komunikat Operatora Systemu Przesyłowego dotyczący zatwierdzenia przez Prezesa URE Karty aktualizacji nr CK/18/2022 IRiESP - Korzystanie   25 stycznia 2022  Informacja OSP nt. tłumaczenia na język polski tekstu dokumentu „Methodology for Identifying Regional Electricity Crisis Scenarios”

1) zarządzania przez Operatora Systemu Przesyłowego (OSP) stanami zagrożenia, zaniku zasilania i odbudowy systemu,
2) koordynacji pracy systemu w Unii Europejskiej w stanach zagrożenia, zaniku zasilania i odbudowy systemu,
3) symulacji i testów służących zagwarantowaniu niezawodnej, skutecznej i szybkiej odbudowy wzajemnie połączonych systemów przesyłowych do stanu normalnego ze stanu zagrożenia lub zaniku zasilania,
4) narzędzi i urządzeń potrzebnych do zagwarantowania niezawodnej, skutecznej i szybkiej odbudowy wzajemnie połączonych systemów przesyłowych do stanu normalnego ze stanu zagrożenia lub zaniku zasilania (art. 1).

Zgodnie z Kartą aktualizacji Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP) z 4 lutego 2020 nr CK/10/2020 - Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci,

- wytwórcy posiadający Jednostki Wytwórcze Centralnie Dysponowane (JWCD) i Jednostki Wytwórcze Centralnie Koordynowane (JWCK),

- inni wytwórcy, jeżeli ich udział jest niezbędny do sprawnej likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej;

dla każdej będącej w ich posiadaniu elektrowni lub elektrociepłowni, zobowiązani są do:

1) opracowania, bieżącej aktualizacji oraz uzgodnienia z właściwym operatorem systemu planu działań w warunkach utraty połączenia z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym (KSE) lub zaniku napięcia w KSE oraz

2) przystosowania swoich urządzeń i napędów pomocniczych do utrzymania w pracy przynajmniej jednej jednostki wytwórczej w warunkach całkowitej utraty połączenia z KSE lub zaniku napięcia w KSE, zgodnie z opracowanym planem;

3) przeprowadzania szkoleń obsługi, z zakresu wykorzystania planu działań na wypadek utraty połączenia z KSE lub zaniku napięcia w KSE.  

Plan obrony systemu i plan odbudowy zgodnie z rozporządzeniem 2017/2196 jest opracowywany i aktualizowany przez OSP.

Wytwórca, który posiada jednostki wytwórcze przystosowane do udziału w realizacji planu obrony systemu lub planu odbudowy jest zobowiązany do utrzymywania zdolności do realizacji ww. planów oraz bieżącej aktualizacji i dostarczania do OSP instrukcji utrzymania w pracy co najmniej jednej jednostki wytwórczej w warunkach utraty połączenia z KSE lub zaniku napięcia w KSE. 

Wymagania techniczne w zakresie przystosowania jednostek wytwórczych do udziału w realizacji planu obrony systemu i planu odbudowy, są obligatoryjne dla wszystkich podmiotów posiadających jednostki wytwórcze o mocy osiągalnej równej 50 MW lub wyższej, o ile ww. wymagania nie zostały określone inaczej w tzw. Terms, Conditions and Metodologies (TCM).

Szczegółowe wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych uczestniczących w realizacji planu obrony systemu lub planu odbudowy, zależnie od lokalizacji danej jednostki wytwórczej w KSE oraz jej roli pełnionej w ramach tych planów, są określane są w TCM odrębnie dla każdej jednostki wytwórczej.

W ramach przystosowania jednostek wytwórczych do realizacji planu obrony systemu lub planu odbudowy, jednostka wytwórcza powinna posiadać zdolność do:

1) pracy wyspowej;

2) pracy w układzie wydzielonym - zdolność do awaryjnego przejścia do pracy samodzielnej, przy braku zasilania z KSE, wg uzgodnionego z OSP planu działań, i trwałej pracy w tym układzie oraz gotowość do realizacji poleceń OSP w zakresie zwiększania obszaru wydzielonego lub

3) samostartu (rozruchu autonomicznego). 

Odrębnie określono wymagania w zakresie zdolności do realizacji planu obrony systemu lub planu odbudowy dla regulatorów częstotliwości/prędkości obrotowej RO(P) jednostek wytwórczych.

W dniu 18 grudnia 2018 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (dalej: PSE) jako OSP na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, działając zgodnie z art. 4 ust. 2 lit. e) i f) NC ER, przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) Wniosek w sprawie zatwierdzenia dokumentu „Zasady zawieszania i przywracania działań rynkowych oraz szczegółowe zasady rozliczania niezbilansowania i rozliczania energii bilansującej w okresie zawieszenia działań rynkowych na podstawie art. 36 ust. 1 i art. 39 ust. 1 Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych”.

Linki   Emergency and Restoration Network Code (NC ER) Strona www PSE S.A. dot. NC ER

Prezes URE decyzją DRE.WKP.744.2.6.2019.ZJ z dnia 7 czerwca 2019 r., zatwierdził ww. dokument z terminem wejścia w życie z dniem 7 kwietnia 2020 r. Zgodnie z cyt. dokumentem, w okresie zawieszenia procedur standardowych rozliczenia energii w obszarze rynku bilansującego są realizowane zgodnie z następującymi zasadami:
1) umowy sprzedaży energii przyjęte do realizacji na rynku bilansującym, dla okresu zawieszenia procedur standardowych, podlegają w całości rozliczeniu według cen rynku dnia następnego wyznaczonych odpowiednio dla poszczególnych godzin, których dotyczą dane umowy sprzedaży energii, w ramach mechanizmu jednolitego łączenia rynków dnia następnego;
2) w przypadku braku dla danej godziny doby ceny, o której mowa wyżej, do rozliczeń stosuje się ostatnią dostępną cenę jaka została wyznaczona w ramach mechanizmu jednolitego łączenia rynków dnia następnego dla obszaru Polski dla danej godziny i danego typu dnia, określonego jako dzień roboczy, sobota albo dzień ustawowo wolny od pracy;
3) energia wprowadzona lub odebrana z obszaru rynku bilansującego w poszczególnych godzinach okresu zawieszenia procedur standardowych jest rozliczna według następujących zasad:
a) w rozliczeniach energii wprowadzonej do systemu przez Jednostki Grafikowe Wytwórcze aktywne (JGWa) stosuje się indywidualne ceny za wytwarzanie wymuszone energii elektrycznej (CW) powiększone o jednostkowy koszt uprawnień do emisji CO2 (KCCO2), a w rozliczeniach uruchomień JGWa ceny za uruchomienie (CU),
b) w rozliczeniach energii wprowadzonej do systemu przez Jednostki Grafikowe Wytwórcze pasywne (JGWp) stosuje się indywidualne ceny oparte na wykazanych kosztach zmiennych wytwarzania i kosztach uruchomień,
c) w rozliczeniach energii wprowadzonej do systemu i odebranej z systemu w obszarze rynku bilansującego, w zakresie innym niż w lit. a) i b), stosuje się cenę rozliczeniową równą średniej ważonej cenie za energię wprowadzoną do obszaru rynku bilansującego przez JGWa i JGWp, z uwzględnieniem kosztów uruchomień tych jednostek, oraz pozyskaną w ramach awaryjnej pomocy od zagranicznych operatorów systemów przesyłowych;
4) ww. rozliczenia są realizowane niezwłocznie po zakończeniu okresu zawieszenia stosowania procedur standardowych i zebrania danych niezbędnych do dokonania rozliczeń. 

W dniu 7 grudnia 2018 r. PSE jako OSP na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, działając zgodnie z art. 4 ust. 2 lit. b) NC ER, przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE) Wniosek w sprawie zatwierdzenia dokumentu „Warunki działania w charakterze dostawców usług w zakresie odbudowy na podstawie Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych”.

Prezes URE decyzją DRE.WKP.744.4.4.2018.2019.ZJ z dnia 7 czerwca 2019 r., zatwierdził ww. dokument z terminem wejścia w życie z dniem 7 kwietnia 2020 r.

Działając zgodnie z art. 4 ust. 2 lit. c) NC ER, PSE zobowiązane były do opracowania i przedłożenia do zatwierdzenia Prezesowi URE w terminie do dnia 18 grudnia 2018 r. dokumentu pt.: „Wykaz SGU (ang. Significant Grid User, tj. znaczących użytkowników sieci) odpowiedzialnych za wdrożenie w swoich instalacjach środków wynikających z przepisów krajowych oraz wykaz środków, które mają być wdrażane przez przedmiotowych SGU określonych przez OSP”.

Wykaz SGU został zatwierdzony decyzją Prezesa URW z dnia 7 czerwca 2019 r. znak DRE.WKP.744.3.4.2018.2019.ZJ.

Ze względu na okoliczność, iż:

- Wykaz SGU zawiera informacje dotyczące indywidualnych i konkretnych podmiotów,
- zakres tych informacji może podlegać ochronie,
- publikacji Wykazu SGU nie nakazują przepisy prawa,
Wykaz SGU jest służbowym dokumentem wewnętrznym PSE. 

Na podstawie art. 41 ust. 2 NC ER każdy OSP ustala, konsultując z operatorami systemów dystrybucyjnych (OSD), SGU oraz dostawcami usług w zakresie usługi odbudowy, wymagania techniczne, jakie muszą spełniać ich systemy komunikacji głosowej jak również system komunikacji głosowej OSP, w celu umożliwienia interoperacyjności oraz zagwarantowania rozpoznania połączeń przychodzących z OSP i natychmiastowej odpowiedzi. W związku z powyższym PSE po przeprowadzonym procesie konsultacji i uzgodnień z zainteresowanymi OSD i SGU ustaliły i w listopadzie 2018 r. opublikowały na stronie internetowej dokument: NC ER – Wymagania Techniczne Dla Systemów Komunikacji Głosowej (zatwierdzony Uchwałą Zarządu Polskich Sieci Elektroenergetycznych w dniu 30 czerwca 2020 r. i opublikowany w dniu 10 lipca 2020 r.).

 

Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 22 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego Par. 43 ust. 2 i 3 2. Operator systemu elektroenergetycznego oraz użytkownik systemu, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego, wdrażają środki w obiektach ujętych w planie obrony systemu i planie odbudowy opracowanych na podstawie art. 11 i art. 23 rozporządzenia 2017/2196. 3. Obiekty, o których mowa w ust. 2, obejmują w szczególności:   1) rozdzielnie będące własnością operatora systemu przesyłowego; 2) rozdzielnie, do których są przyłączone moduły wytwarzania energii ujęte w wykazie, o którym mowa w art. 11 pkt 4 lit. c lub art. 23 pkt 4 lit. c rozporządzenia 2017/2196; 3) inne rozdzielnie niezbędne do właściwego przeprowadzenia procesu odbudowy systemu elektroenergetycznego określone w drodze uzgodnienia między operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego a operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego; 4) moduły wytwarzania energii ujęte w wykazie, o którym mowa w art. 11 pkt 4 lit. c lub art. 23 pkt 4 lit. c rozporządzenia 2017/2196.

 

Zaloguj się, aby zobaczyć.