Biopaliwa i biopłyny zachowają od 2013 r. zerowy wskaźnik emisji gazów cieplarnianych tylko jeżeli będą produkowane w sposób zrównoważony w rozumieniu dyrektywy 2009/28/WE.
Czy biomasa zużywana dla celów energetycznych powinna być produkowana w sposób zrównoważony?
Stawiając powyższe pytanie nie chodzi jedynie o podejście aksjologiczne (bo każdy racjonalnie myślący człowiek w myśl tych założeń odpowie na to pytanie zapewne twierdząco) lecz stan prawny wynikający z przepisów.
I tu odpowiedź okazuje się być złożona. Wielowątkowość w tym wypadku polega na:
1. rozróżnieniu zużycia biomasy do celów:
a) objęcia systemami wsparcia na podstawie Dyrektywy o energii odnawialnej (2009/28/WE) z jednej strony (chodzi przede wszystkim o tzw. „zielone certyfikaty”) oraz
b) rozliczania emisji gazów cieplarniach w Europejskim Systemie Handlu Emisjami (dalej: „EU ETS”), gdzie, zaznaczmy, spalanie biomasy jest traktowane preferencyjnie i nie skutkuje koniecznością umorzenia uprawnień do emisji (zerowy wskaźnik emisyjności);
2. wyodrębnieniu pojęć „biomasa”, „biopłyny” i „biopaliwa” i określeniu ich wzajemnej relacji;
3. uwzględnieniu odrębności drugiego (2008-2012) oraz trzeciego okresu rozliczeniowego (2013-2020).
Kilka dalszych kontekstów dałoby się zapewne wyodrębnić, jednakże skoncentrujmy się na użytek niniejszych rozważań na powyższych.
Sedno sprawy tkwi w nowym rozporządzeniu o rozliczaniu emisji gazów cieplarnianych.
Podstawy prawne
Przypomnijmy, iż 21 czerwca 2012 r. Komisja Europejska przyjęła nowe przepisy określające sposób monitorowania emisji w trzecim okresie rozliczeniowym (od 2013 r.) - rozporządzenie Nr 601/2012 w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. UE Nr 181, 12.01.2012, s. 30 – dalej określane jako „rozporządzenie o monitorowaniu emisji”). Weszło ono w życie 1 sierpnia 2012 r.
Uchyla ono poprzednio obowiązującą Decyzję Komisji Europejskiej z dnia 18 lipca 2007 r. Nr 2007/589/WE, przepisy tej Decyzji będą jednak miały w dalszym ciągu zastosowanie do monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji mających miejsce przed dniem 1 stycznia 2013 r. oraz do danych dotyczących działalności prowadzonej przed tym terminem.
Istotną różnicą jest, iż ww. Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 18 lipca 2007 r. miała charakter jedynie wytycznych natomiast wymienione rozporządzenie ma charakter bezwzględnie obowiązujący w Państwach Członkowskich bez konieczności dalszej implementacji do krajowego porządku prawnego.
Należy też pamiętać, iż podstawowe i nadrzędne zasady monitorowania i raportowania emisji zawarto ponadto w Załączniku IV do Dyrektywy 2003/87/WE.
Definicja biomasy w rozumieniu przepisów o rozliczaniu emisji gazów cieplarnianych
Pora wyjaśnić, iż zgodnie z artykułem 5 punkty od 20 do 22 rozporządzenia o monitorowaniu emisji dla celów EU ETS:
- „biomasa” oznacza ulegającą biodegradacji część produktów, odpadów i pozostałości pochodzenia biologicznego z rolnictwa (łącznie z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa i powiązanych działów przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i miejskich; obejmuje ona biopłyny i biopaliwa;
- „biopłyny” oznaczają ciekłe paliwa dla celów energetycznych, innych niż transport, w tym do wytwarzania energii elektrycznej oraz energii ciepła i chłodu, produkowane z biomasy;
- „biopaliwa” oznaczają ciekłe lub gazowe paliwa dla transportu, produkowane z biomasy.
Tak więc jest jasnym w świetle powyższych definicji, iż biomasa jest terminem najszerszym i mieszczącym w sobie również biopłyny i biopaliwa (będące produktami biomasy, z których pierwsze dla celów energetycznych a drugie transportu).