Słownik rynku energii
Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE)
- Kategoria: Słownik rynku energii
Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE) jest systemem przeznaczonym do gromadzenia i przetwarzania danych niezbędnych między innymi do zmiany sprzedawcy energii elektrycznej, czy też dokonywania rozliczeń za jej sprzedaż oraz dostarczanie. Celem CSIRE jest usprawnienie procesów na detalicznym rynku energii elektrycznej.
|
6 lutego 2024 31 stycznia 2024 Komunikat OIRE dotyczący rozpoczęcia konsultacji zaktualizowanych Technicznych Standardów Komunikacji Biznesowej Komunikat OIRE dotyczący rozpoczęcia konsultacji aktualizacji Zakresu Danych Migracji Aktualizacja Scenariuszy wykorzystania procesów rynku energii CSIRE
Umowa CSIRE - Spotkanie Informacyjne
2 stycznia 2024 |
Ustawą – Prawo energetyczne przewidziano, iż standardy wymiany informacji CSIRE powinny stanowić wyodrębnioną część instrukcji opracowywanej przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego (OSP) w zakresie funkcjonowania CSIRE oraz określać w szczególności:
- sposób realizacji procesów rynku energii, z uwzględnieniem zależności między tymi procesami;
- komunikaty dotyczące procesów rynku energii wysyłane i odbierane przez centralny system informacji rynku energii.
Standardy stanowią kompendium wiedzy na temat ról poszczególnych uczestników rynku w procesie wymiany informacji za pośrednictwem CSIRE, przykładowych scenariuszy realizacji podstawowych procesów rynku energii, a także szczegółowego sposobu realizacji każdego z nich, wraz z zakresem informacyjnym poszczególnych komunikatów.
Analogiczne rozwiązania funkcjonują na niektórych europejskich rynkach energii, gdzie szczegółowa specyfikacja biznesowa i techniczna standaryzowanych procesów opisana jest w odpowiednim dokumencie, przykładowo w:
- Danii – „Business Processes for the Danish Electricity Market (EDI guide – BRS)”;
- Finlandii – „Electricity retail market business processes in Datahub / 31.10.2019” (Fingrid Datahub);
- Norwegii – „Elhub BRS Market Processes” (Version 1.0 16 May 2014, w języku norweskim).
Przekazany do konsultacji publicznych w maju 2022 r. dokument PSE S.A. Standardy Wymiany Informacji Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (Projekt, Wersja 5.2) przyjął następujące założenia biznesowe dla procesów rynku:
- Do punktu pomiarowego jako: Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, Sprzedawca podstawowy, Sprzedawca rezerwowy lub Podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe – może być w danym czasie przypisany nie więcej niż jeden podmiot dla pełnienia jednocześnie każdej z tych funkcji.
- Przekazanie informacji dotyczących Umów sprzedaży, Umów o świadczenie usług dystrybucji lub Umów kompleksowych, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w ustawie Prawo energetyczne art. 5aa ust.7 zdanie pierwsze ustawy lub art. 5ab ust. 2 zdanie drugie ustawy, następuje przed rozpoczęciem realizacji tych umów.
- Przekazane do CSIRE informacje dotyczące UD, UP, UK oraz Umów profesjonalnych są rejestrowane w CSIRE ze skutkiem na przyszłość, z wyłączeniem informacji przekazanych do CSIRE w trybie reklamacyjnym oraz dotyczących umów, o których mowa w art. 5aa ust. 7 zdanie pierwsze ustawy lub w art. 5ab ust. 2 zdanie drugie ustawy, które są rejestrowane ze skutkiem również na moment przekazania do CSIRE albo wstecz;
- Przekazane informacje dotyczące Umów sprzedaży, Umów o świadczenie usług dystrybucji lub Umów kompleksowych, rejestrowane w CSIRE, są przypisywane ze skutkiem od początku doby.
- Przypisanie Umów sprzedaży, Umów o świadczenie usług dystrybucji lub Umów kompleksowych do punktu poboru energii jest możliwe, jeżeli do tego punktu poboru energii jest przypisany Użytkownik KSE będący stroną tych umów.
- Przypisanie Użytkownika KSE do punktu pomiarowego lub wykreślenie takiego przypisania dokonywane jest w wyniku przekazania informacji przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, z wyjątkiem przypisania lub wykreślenia przypisania Użytkownika KSE będącego stroną Umowy kompleksowej, które dokonywane jest na podstawie informacji przekazanej przez Sprzedawcę, będącego stroną tej umowy.
- Przypisanie Sprzedawcy do danego punktu pomiarowego zgodnie z zawartą Umową sprzedaży, jest możliwe po uprzednim przypisaniu do tego punktu pomiarowego w CSIRE Umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, bez względu na kolejność zawarcia tych umów.
- Dla danego punktu pomiarowego równocześnie może być przypisana tylko jedna Umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo Umowa kompleksowa.
- Przypisanie Umowy kompleksowej do danego punktu pomiarowego powoduje wykreślenie przypisania do tego punktu pomiarowego umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, jeśli stroną tych umów jest ten sam Odbiorca.
- Przypisanie Umowy o świadczenie usług dystrybucji do danego punktu pomiarowego powoduje wykreślenie przypisania do tego punktu pomiarowego Umowy kompleksowej, jeśli stroną tych umów jest ten sam Odbiorca.
- W celu dokonania przypisania do punktu pomiarowego Nowego Użytkownika KSE, należy wcześniej dokonać wykreślenia przypisania do tego punktu pomiarowego 275 Dotychczasowego Użytkownika KSE, jeżeli był on przypisany do tego punktu pomiarowego.
- W razie rozbieżności pomiędzy przekazanymi do CSIRE informacjami przy przypisaniu lub wykreśleniu przypisania Użytkownika KSE do punktu pomiarowego, priorytet przyznaje się informacji przekazanej przez podmiot, który przekazał informację o utworzeniu danego punktu pomiarowego.
- Wykreślenie przypisania Użytkownika KSE z punktu pomiarowego powoduje również wykreślenie przypisania wszystkich umów, przypisanych do tego punktu pomiarowego.
- Wykreślenie przypisania umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej powoduje również wykreślenie przypisania do danego punktu pomiarowego umowy sprzedaży.
- Wykreślenie przypisania Umowy sprzedaży lub Umowy kompleksowej, w tym Umowy rezerwowej oraz Umowy kompleksowej zawierającej postanowienia Umowy sprzedaży rezerwowej, powoduje również wykreślenie przypisania do danego punktu pomiarowego podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe.
- W przypadku wytwórców lub posiadaczy magazynu energii elektrycznej wykreślenie przypisania umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej 292 powoduje również wykreślenie przypisania do danego punktu pomiarowego podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe.
- Dokonanie zgłoszenia w CSIRE wynika z posiadanego umocowania do dokonania tego 295 zgłoszenia od podmiotu, którego to zgłoszenie dotyczy.
- Za przekazane informacje, dane lub zapytania uznaje się te zgłoszone informacje, dane lub zapytania, które zostały pozytywnie zweryfikowane w ramach walidacji technicznej oraz walidacji biznesowej.
- W przypadku danych pomiarowych przekazywanych na godzinę 0000 traktuje się jako kończące okres pomiarowy dla doby poprzedniej i rozpoczynające okres pomiarowy dla doby kolejnej; dane pomiarowe przekazane do CSIRE na inną godzinę doby traktuje się w rozliczeniach tak, jakby były one zarejestrowane przez układ pomiarowo-rozliczeniowy na koniec tej doby.
- Jeśli przekazanie informacji w procesach rynku energii nie zakończy się zgodnie 305 z Instrukcją, można dokonać zakończenia procesu bez realizacji pozostałej sekwencji 306 działań powiadamiając inicjatora procesu o przyczynie zakończenia procesu w sposób określony w Instrukcji.
- Agregowanie danych profilowych dokonywane jest w CSIRE. Dane zagregowane nie są podstawą do rozliczeń między Użytkownikami systemu.
- W przypadku danych pomiarowych pozyskanych w związku ze zdarzeniem na układzie pomiarowym, typu: zmiana grupy taryfowej, zmiana mnożnej lub demontaż/montaż licznika, dla potrzeb rozliczeń z Odbiorcą dane te należy traktować tak, jakby były pozyskane na koniec doby, w której to zdarzenie wystąpiło.
- Zmiana numeru identyfikacyjnego Użytkownika KSE przypisanego do charakterystyki PP jest równoznaczna ze zmianą Użytkownika KSE przypisanego do charakterystyki PP, niezależnie od przyczyny zmiany numeru identyfikacyjnego.
- Komunikaty dot. zasilenia CSIRE danymi pomiarowymi, uwzględniają pojedyczą instancję przekazania danych, np. komunikat dot. profilu – dotyczy jednej doby, komunikat dot. danych pomiarowych – dotyczy jednego okresu pomiarowego.
- Umowy generalne zawarte pomiędzy OSD a SE zgłaszane są do CSIRE przez OSD.
- Umowy dotyczące możliwości bilansowania handlowego zawarte pomiędzy Operatorem a POB, zgłaszane są do CSIRE przez Operatora.
- Umowy dotyczące bilansowania handlowego zawarte pomiędzy POB a SE albo pomiędzy POB a Wytwórcą, zgłaszane są do CSIRE przez POB.
- Procesy rynku energii dotyczące przedpłatowej formy rozliczeń w ramach Umowy kompleksowej mogą być realizowane wyłącznie dla LZO.
- CSIRE nie posiada mechanizmów weryfikujących zgłoszone numery identyfikacyjne (PESEL, NIP itp.) z pozostałymi danymi identyfikującymi Użytkownika KSE (np. imię, nazwisko, nazwa).
- Przypisanie nowej Umowy sprzedaży do danego punktu pomiarowego powoduje wykreślenie przypisania z tego punktu pomiarowego dotychczasowej Umowy sprzedaży.
- Przypisanie nowej Umowy kompleksowej do danego punktu pomiarowego powoduje wykreślenie przypisania z tego punktu pomiarowego dotychczasowej Umowy 334 kompleksowej.
- Dostęp Użytkownika KSE do danych za pośrednictwem Portalu Użytkownika KSE następuje po autoryzacji Użytkownika KSE w oparciu o numer PESEL. Dla Użytkowników KSE niebędących osobami fizycznymi możliwość dostępu do Portalu Użytkownika KSE realizowana jest przez zgłoszenie osób fizycznych do dostępu do danych za pośrednictwem procesów rynku energii służących do zgłaszania i aktualizacji zawartych umów.
- Zmiana typu punktu pomiarowego w CSIRE możliwa jest jedynie w formie likwidacji zarejestrowanego punktu pomiarowego w CSIRE, a następnie zarejestrowania w CSIRE docelowego typu PP o nowym kodzie punktu pomiarowego.
- OIRE udostępnia jedynie te informacje rynku energii, które zostały zarejestrowane 345 przez Użytkowników profesjonalnych lub wynikających z procesów rynku energii
- W przypadku, gdy atrybut określony w charakterystyce PP nie posiada wartości, OIRE 347 udostępni wartość „0” w przypadku liczb, a „brak danej” w przypadku pól zesłownikowanych lub pól z wartością opisową.
- Zakres danych związanych z określonym punktem poboru energii, podlegających 350 udostępnieniu z CSIRE Użytkownikowi upoważnionemu (Consented Party) w określonych procesach na poziomie komunikatów, jest definiowany przez Użytkownika KSE, którego dane te dotyczą. Określenie zakresu danych odbywa się na etapie definiowania zgody na udostępnienie danych Użytkownikowi upoważnionemu z CSIRE, w ramach funkcjonalności dostępnych na Portalu Użytkownika KSE.
Harmonogram wdrożenia CSIRE
Podstawowy zakres przepisów Ustawy związanych z uruchomieniem OIRE i wdrożeniem CSIRE wszedł w życie 3 lipca 2021 r.
|
|
Linki Opracowany przez PSE S.A. Plan wdrożenia CSIRE w wersji na kwiecień 2022 r. określa w tym zakresie następujące obowiązki oraz terminy ich realizacji:
- Opracowanie wydzielonej części IRiESP (dalej „IRiESP-OIRE”) przez OSP – w terminie 18 miesięcy od wejścia w życie ustawy (Art. 17 ust. 2 ustawy);
- Nadanie PPE numerów zgodnie ze standardem GS1 (GSRN) przez OSD i OSP – w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (Art. 19 ustawy);
- Przekazanie do OIRE przez OSD informacji o punktach pomiarowych, w postaci elektronicznej – w terminie 30 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (Art. 20 ustawy);
- Zawarcie przez podmioty zobowiązane do korzystania z CSIRE umowy z OIRE – w terminie 33 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (Art. 21 ustawy);
- Uruchomienie CSIRE przez OIRE – w terminie 36 miesięcy od wejścia w życie ustawy (Art. 18 ustawy).
Zgodnie z opublikowanym w dniu 11 września 2023 r. przez OIRE zaktualizowanym Planem wdrożenia CSIRE termin uruchomienia CSIRE został wyznaczony na 1 lipca 2025 r.
Wpływ na umowy dystrybucyjne
Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (wersja z dnia 26 stycznia 2023) wskazuje, iż w związku z wdrożeniem centralnego systemu informacji rynku energii "nie będzie potrzeby do zawierania w umowie dystrybucyjnej informacji nt. sprzedawcy - sprzedawca może się zmieniać niezależnie od umowy dystrybucyjnej i może być nieznany na etapie zawierania tej umowy. Powyższe potwierdza również praktyka rynku. W umowach dystrybucyjnych są postanowienia wskazujące na fakt, iż aktualny sprzedawca jest wskazywany w powiadomieniu o zawartej pomiędzy sprzedawcą oraz odbiorca umowie sprzedaży. Zmiana sprzedawcy nie wymaga aneksowania/aktualizacji umowy dystrybucyjnej".
Ponadto w związku z wdrożeniem centralnego systemu informacji rynku energii nie będzie potrzeby do zawierania w umowie dystrybucyjnej informacji nt. podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe (POB) - POB może się zmieniać niezależnie od umowy dystrybucyjnej i może być nieznany na etapie zawierania tej umowy.
Zatwierdzenie IRiESP-OIRE
IRiESP-OIRE została zatwierdzona Decyzją Prezesa URE nr DRR.WRE.4320.7.2022.LK z dnia 6 kwietnia 2023 r. i obowiązuje od dnia 7 kwietnia 2023 r. Wraz z zatwierdzeniem przez Prezesa URE IRiESP-OIRE zatwierdzone zostały również Standardy Wymiany Informacji CSIRE (SWI), stanowiące Załącznik 1 do IRiESP-OIRE.